بصیرت مداحی

قَالَ الهادی علیه‌السلا: لَوْ سَلَكَ‏ النَّاسُ‏ وَادِياً شِعْباً لَسَلَكْتُ‏ وَادِيَ رَجُلٍ عَبَدَ اللَّهَ وَحْدَهُ خَالِصاً.

امام هادی علیه‌السلام فرمودند: اگر مردم در راه‌های مختلف حرکت کنند. هر آینه من در مسیر و وادی مردی حرکت خواهم کرد که خدا را به تنهایی خالصانه عبادت می‌کند.

قال السجاد علیه‌السلام: نَظَرُ الْمُؤْمِنِ‏ فِي‏ وَجْهِ‏ أَخِيهِ‏ الْمُؤْمِنِ‏ لِلْمَوَدَّةِ وَ الْمَحَبَّةِ لَهُ عِبَادَةٌ.

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: نظر کردن مؤمن به صورت برادر مؤمنش از روى علاقه و محبّت عبادت است.

قال السجاد علیه‌السلام: الدُّنْيَا سِنَةٌ وَ الْآخِرَةُ يَقَظَةٌ وَ نَحْنُ‏ بَيْنَهُمَا أَضْغَاثُ‏ أَحْلَام

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: دنیا همچون نیمه خواب (چرت ) است و آخرت بیداری می‌باشد و ما در این میان این دو در خواب پریشانیم.‌

قال السجاد علیه‌السلام: مَنْ‏ رَمَى‏ النَّاسَ‏ بِمَا فِيهِمْ‏ رَمَوْهُ‏ بِمَا لَيْسَ فِيهِ

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: هرکس مردم را عیب جوئی کند و عیوب آنان را بازگو نماید و سرزنش کند، دیگران او را متهّم به آنچه در او نیست ‌می‌کنند.‌

قال السجاد علیه‌السلام: مَا مِنْ‏ جُرْعَةٍ أَحَبَ‏ إِلَى‏ اللَّهِ‏ مِنْ‏ جُرْعَتَيْنِ جُرْعَةِ غَيْظٍ رَدَّهَا مُؤْمِنٌ بِحِلْمٍ وَ جُرْعَةِ مُصِيبَةٍ رَدَّهَا مُؤْمِنٌ بِصَبْر

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: نزد خداوند متعال حالتی محبوب‌تر از یکی از این دو حالت نیست: حالت غضب و غیظی که مۆمن با بردباری و حلم از آن بگذرد و دیگری حالت بلا و مصیبتی که مۆمن آن را ‌با شکیبائی و صبر بگذراند.‌

قال السجاد علیه‌السلام: الرِّضَا بِمَكْرُوهِ الْقَضَاءِ مِنْ‏ أَعْلَى‏ دَرَجَاتِ‏ الْيَقِينِ‏.

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: راضی بودن به سخت‌ترین مقدّرات الهی از عالی‌ترین مراتب ایمان و یقین خواهد بود.‌

قال السجاد علیه‌السلام: آيَاتُ‏ الْقُرْآنِ‏ خَزَائِنُ‏ الْعِلْمِ‏ فَكُلَّمَا فَتَحْتَ خِزَانَةً فَيَنْبَغِي لَكَ أَنْ تَنْظُرَ مَا فِيهَا.

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: آیه‌های قرآن، هر کدام آن، خزینه علوم (خداوند) است، هر گاه خزینه‌ای باز می‌شود شایسته است که خوب در آن بنگری.‌

‌قال السجاد علیه‌السلام: إِنَّ دِينَ‏ اللَّهِ‏ لَا يُصَابُ‏ بِالْعُقُولِ‏ النَّاقِصَةِ وَ الْآرَاءِ الْبَاطِلَةِ وَ الْمَقَايِيسِ الْفَاسِدَةِ وَ لَا يُصَابُ إِلَّا بِالتَّسْلِيمِ فَمَنْ سَلَّمَ لَنَا سَلِمَ وَ مَنِ اهْتَدَى بِنَا هُدِيَ وَ مَنْ دَانَ بِالْقِيَاسِ وَ الرَّأْيِ هَلَك‏

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: به وسیله عقل ناقص و نظریه‌های باطل، و قیاسهای فاسد و بی اساس نمی‌توان به دین خدا دست یافت؛ تنها وسیله رسیدن به دین واقعی، تسلیم محض می‌باشد؛ پس هرکس تسلیم ما اهل بیت باشد (از هر انحرافی) در امان است و هر که به وسیله ما هدایت یابد خوشبخت ‌خواهد بود. و شخصی که با قیاس و نظریات شخصی خود بخواهد دین را دریابد، هلاک می‌گردد.‌‌

‌ قال السجاد علیه‌السلام: مَنْ‏ زَارَ أَخَاهُ‏ فِي‏ اللَّهِ‏ طَلَباً لِإِنْجَازِ مَوْعُودِ اللَّهِ شَيَّعَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَ هَتَفَ بِهِ هَاتِفٌ مِنْ خَلْفٍ أَلَا طِبْتَ وَ طَابَتْ لَكَ الْجَنَّةُ فَإِذَا صَافَحَهُ غَمَرَتْهُ الرَّحْمَة

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: هرکس به دیدار دوست و برادر خود برود و برای رضای خداوند او را زیارت نماید به امید آن که به وعده‌های ‌الهی برسد، هفتاد هزار فرشته او را همراه و مشایعت خواهند کرد، و نیز هاتفی از پشت سر ندایش در دهد که بهشت گوارایت باد‌ که از آلودگی‌ها پاک شدی . پس چون با دوست و برادر خود دست دهد و مصافحه کند رحمت فرایش خواهد گرفت.‌

‌‌ قال السجاد علیه‌السلام: عَجِبْتُ‏ لِمَنْ‏ يَحْتَمِي‏ مِنَ‏ الطَّعَامِ‏ لِمَضَرَّتِهِ‏ وَ لَا يَحْتَمِي مِنَ الذَّنْبِ لِمَعَرَّتِهِ،

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: تعجّب دارم از کسی که به خاطر ضررهای غذا نسبت به ( تشخیص خوب و بد ) خوراکش اهتمام می‌ورزد، چگونه نسبت به گناهان به خاطر زشتی و زیانش اهمیّت نمی‌دهد.

قال السجاد علیه‌السلام: الْخَيْرُ كُلُّهُ‏ صِيَانَةُ الْإِنْسَانِ‏ نَفْسَهُ.

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: تمام سعادت و خوشبختی، حفظ (و کنترل اعضا و جوارح خود از هرگونه بدی) از سوی خویش است.‌

قال السجاد علیه‌السلام: طَلَبُ‏ الْحَوَائِجِ‏ إِلَى‏ النَّاسِ‏ مَذَلَّةٌ لِلْحَيَاةِ وَ مَذْهَبَةٌ لِلْحَيَاءِ وَ اسْتِخْفَافٌ بِالْوَقَارِ وَ هُوَ الْفَقْرُ الْحَاضِرُ وَ قِلَّةُ طَلَبِ الْحَوَائِجِ مِنَ النَّاسِ هُوَ الْغِنَى الْحَاضِرُ.

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: دست نیاز به سوی مردم دراز کردن، سبب ذلّت و خواری در زندگی و در معاشرت خواهد بود. و نیز موجب از بین رفتن حیا و کاهش وقار خواهد گشت. و همین خود فقر بالفعل است(که گریبانگیر شخص شده) و (اما) کم بودن نیازمندیها از مردم خود غنا و توانمندی بالفعل است (که شخص به آن آراسته است).‌ ‌

قال السجاد علیه‌السلام: مَنِ‏ اشْتَاقَ‏ إِلَى‏ الْجَنَّةِ سَارَعَ‏ إِلَى‏ الْحَسَنَاتِ‏ وَ سَلَا عَنِ الشَّهَوَاتِ وَ مَنْ أَشْفَقَ مِنَ النَّارِ بَادَرَ بِالتَّوْبَةِ إِلَى اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِهِ وَ رَاجَعَ عَنِ الْمَحَارِمِ

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: کسی که مشتاق بهشت باشد در انجام کارهای نیک، سرعت می‌نماید و شهوات را زیر پا می‌گذارد و ‌هرکس از آتش جهنم هراسناک باشد به درگاه خداوند از گناهانش توبه می‌کند و از گناهان و چیزهای حرام روی برمی‌گرداند.‌

قال السجاد علیه‌السلام: وَ أَمَّا حَقُ‏ بَطْنِكَ‏ فَأَنْ‏ لَا تَجْعَلَهُ‏ وِعَاءً لِقَلِيلٍ مِنَ الْحَرَامِ وَ لَا لِكَثِيرٍ وَ أَنْ تَقْتَصِدَ لَهُ فِي الْحَلَالِ

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: حقّی که شکم بر تو دارد این است که آن را ظرف چیزهای حرام - چه کم و چه زیاد - قرار ندهی و (نیز) در ‌چیزهای حلال میانه‌روی کنی.‌

قال السجاد علیه‌السلام: أَرْبَعٌ‏ مَنْ‏ كُنَ‏ فِيهِ‏ كَمَلَ‏ إِسْلَامُهُ وَ مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ وَ لَقِيَ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ عَنْهُ رَاضٍ مَنْ وَفَى لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِمَا يَجْعَلُ عَلَى نَفْسِهِ لِلنَّاسِ وَ صَدَقَ لِسَانُهُ مَعَ النَّاسِ وَ اسْتَحْيَا مِنْ كُلِّ قَبِيحٍ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ النَّاسِ وَ حَسُنَ خُلُقُه‏

امام زین العابدین علیه‌السلام فرمودند: چهار خصلت است که در هرکس باشد، ایمانش کامل، گناهانش بخشوده خواهد بود، و در حالتی خداوند را ‌ملاقات می‌کند که از او راضی و خوشنود است. 1- تقوای الهی با کارهایی که برای مردم به به دوش می‌کشد. ‌2 - راست گوئی و صداقت با مردم ‌3 - حیا و پاکدامنی نسبت به تمام زشتی‌های در پیشگاه خدا و مردم. ‌4 - خوش اخلاقی و خوش برخوردی با خانواده‌ی خود.‌ ( این حدیث در الکافی به نقل از امام صادق است اما در الخصال و امالی مفید از امام باقر به نقل از پدرش امام سجاد است)